Brabhsáil Míreanna (2437 iomlán)

Ní ceantar é Cois Fharraige a shamhlaítear le muilte sa lá atá inniu ann, ach is cosúil go raibh muilte fairsing go maith anseo sna céadta a chuaigh romhainn. Go deimhin, is as Éirinn a thagann an fhianaise is luaithe san Eoraip do cheard na…

'Muinntir Áille (Adleys.)', sliocht (tras-scríofa) tógtha as Lámhscríbhinn 02 ó Bhailiúchán Sheáin Mhic Giollarnáth. Bailiúchán de bhéaloideas agus scéalta seanchais atá sa lámhscríbhinn agus cuimsíonn sí 151 leathanach ar fad.…

Cuireadh tús leis an gclár traenála ‘Caomhnú Scileanna Oidhreachta agus Forbairt Thurasóireacht Chultúrtha’ faoi scáth Mhuintearais, an Togra Oideachais Gaeltachta í Mí Deireadh Fómhair 1992. Tá an clár airgeadaithe ag Ciste Euroform…

Tá Muintearas, an Togra Oideachais Gaeltachta, bunaithe anois ó 1980. Is i gCeantar na nOileán i gConamara a bhí an togra lonnaithe agus ag feidhmiú ar dtús, ach tá imeachtaí an togra leathnaithe anois chuig ceantair eile i gConamara Carna,…

Alt ó 'Biseach 2009', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Tá muintir Chonchubhair i mbun gnó i gceantar Leitir Móir ó 1831 i leith, tráth a raibh siopa acu thíos in aice leis an gcéibh i Leitir Móir. In 1895 a tógadh an teach mór ina…

Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Seo scéal beag faoi Mhalachy Concannon (20/03/1796 go dtí 12/02/1875) agus a bhean, Ellen nó Helen Costello (18/02/1801 go dtí 25/02/1886) arbh as na hAille di. Is é an t-eolas a…

Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Tá scór bliain ann, beagnach, ó iarradh orm alt a réiteach do shraith cainteanna ar Raidió na Gaeltachta faoi stair na bpobal Gaeltachta, a foilsíodh ina dhiaidh sin sa leabhar…

Alt ó 'Biseach 2016', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba sin-seanuncaileachaí liom iad Pádraig Mac Piarais, duine de cheannairí Éirí Amach na Cásca i 1916, agus a dheartháir Willie (Liam Mac Piarais) a cuireadh chun báis freisin i…

Alt ó 'Biseach 2009', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Michael, May agus Kathleen Mholly in éineacht le Máire Ní Mháille agus arb í Máirín Phádraic Sheáinín Bhig an páiste? Meastar gur i dtús na seascaidí a tógadh an pictiúr.

Alt ó 'Biseach 2004', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Tá baile fearainn na Cathrach suite dhá mhíle dhéag taobh thiar de chathair mhór na Gaillimhe ar an bpríomhbhóthar as Gaillimh go Conamara Thiar. Dhá mhíle siar ó shráidbhaile…